<>
Realtime Website Traffic
  
|
ĐÁNH BÀI TỔ-TÔM
| |
| atoanmt |
Date: Thứ Sáu, 02 Mar 2012, 5:11 PM | Message # 1 |
 Generalissimo
Group: Administrators
Messages: 5081
Status: Tạm vắng
|
ĐÁNH BÀI
Bực chẳng nhẽ Anh Hùng khi vị ngộ
Như lúc đen, chơi cuộc Tổ Tôm
Bài chạm "Thành", cuối cánh "Phỗng" ầm-ầm
Ngồi thôi chẳng bốc quân rác-rãnh
Cũng có lúc "Thông Chi" thời "Bát Sách"
Cũng có khi "Bạch Định" bốc "Yêu Hồng"
Cất bài lên "Ông Lão" lẩn về không
Không đâu cả, gặp kề năm bẩy "Phỗng"
Cũng có ván "Tôm Lèo" lên "chờ" rộng
Vớ phải thằng "Bạch Thủ", "Phỗng" tay trên
Gớm ghê thay, đen thực là đen
Sắc như mác, cũng thua thằng vận Đỏ
May-mắn nhễ, hữu duyên năng tương-ngộ
Bĩ cực rồi, đến hội thái-lai
Tiếng "Tam Khôi" chi để nhường ai
Hết "Bạch" lại "Hồng", "Thông" mãi mãi
Nào những kẻ tay trên ban nẫy
Tới bây giờ thây-lẩy dưới tay Ta
Tiếng "Bài Cao" lừng-lẫy khắp gần xa
"Bát Vạn" người ta, ai dám đọ !
Thế mới biết cuộc đời đen có đỏ
Thời Anh-Hùng vị ngộ có lo chi
Trước sau sau trước làm gì
TRẦN-TẾ-XƯƠNG
CHÚ DẪN:
TỔ-TÔM là 1 cách đánh bài của Người Bắc, lá bài như hình ở trên với các Tên chữ Nho và chữ Nôm.
Trong Thơ, Cụ Trần-Tế-Xương đã khéo léo dùng "Tên" của lá bài, và các từ đặc biệt chỉ trạng-thái của người chơi Bài như:
lá Bài "Bát Sách", lá bài "Bạch Thủ", "phỗng" "thông" ...v...v...
(mà khi post, tôi đã để vào trong ngoặc kép để phân biệt)
Ai biết chơi loại bài này mới thực thấy hết cả cái Hay của Bài thơ...
ATOANMT
AToanMT
|
| |
| |
| tieuthu_soma |
Date: Thứ Bảy, 03 Mar 2012, 9:33 AM | Message # 2 |
 Colonel
Group: Users
Messages: 197
Status: Tạm vắng
|  
|
| |
| |
| Kiencanghp |
Date: Thứ Bảy, 03 Mar 2012, 11:15 AM | Message # 3 |
 Lieutenant
Group: Users
Messages: 60
Status: Tạm vắng
| Anh Toàn, cảm ơn anh đã giới thiệu bài này, làm cho KC được dịp nhớ lại ngày KC còn nhỏ, hay ngồi trong lòng Bố ngoan ngoãn hok khóc nhè để Bố đánh tổ tôm. Nghe người lớn đọc lao xao : Bạch thủ, ù chi, tám đỏ, hai lèo ... rồi lục vạn ... KC hỏi Bố : Lục vạn là con bài nào hả Bố ? Bố rút ra quân bài có cái mẹt tròn như mặt trăng, đang khom lưng khuân vác, đưa cho KC để KC đỡ hỏi nhiều 
Ngày hết ngồi lòng Bố, tối Bố đi đánh tổ tôm, cũng lẽo đẽo theo Bố, nhưng chỉ theo ra đến ngõ, rồi Bố mua cho một bịch ngô rang, mang về ăn, khi nào buồn ngủ thì tự ngủ. Tối đó, lại lẽo đẽo theo Bố ra đầu ngõ, mang ngô về ăn, nhưng tối đó KC có thêm anh trai đi cùng, KC lúc đó chắc là 4 tuổi, còn anh trai 6 tuổi  2 anh em lút cút mang ngô về nhà, cửa khóa, trong lúc anh trai KC loay hoay mở cửa, thì nghe trong nhà có tiếng dép lê soèn soẹt, 2 anh em, nhón chân, ngó cổ nhìn vào trong xem có ai mà lại có tiếng dép đi, chẳng thấy gì, bên trong im lặng như tờ, thụt đầu xuống rồi thì lại thấy tiếng dép lê loẹt quẹt. Anh trai KC lại ngó cổ vào lần nữa, KC nghe thấy tiếng dép thì đấm mạnh một phát vào cửa, ý là trong nhà có gì động tĩnh thì nó sẽ sợ...Bống nhiên anh trai KC quay đầu chạy thục mạng, KC chẳng hiểu mô tê ra sao cũng quay đầu chạy theo... hổn hển 2 anh em ra đến đầu ngõ, thấy Bố vẫn đứng đó nói chuyện với bạn. Bố KC hỏi đầu đuôi sự tình rồi dẫn 2 anh em về, kiểm tra khắp nơi chẳng thấy có gì. KC hỏi anh trai : mà làm sao anh chạy thế, anh KC nói : Tao đang ngó cổ vào thì nó thúc một cái uỳnh vào cánh cửa, đúng là trộm hay là ma gì đó chứ cửa khóa cơ mà . KC im re hok nói tiếng uỳnh anh vừa tả là tiếng KC đấm vào cửa  .
Sau này, mỗi khi nhắc lại chuyện đó, anh trai KC vẫn tin là trong nhà có MA !      
 
|
| |
| |
| tieuthu_soma |
Date: Thứ Bảy, 03 Mar 2012, 1:20 PM | Message # 4 |
|
Colonel
Group: Users
Messages: 197
Status: Tạm vắng
| KienCang kể chuyện làm em nhờ hồi nhỏ chơi cầu ma lon , tụi em cột lon sửa vào cái áo , thế là chạy thục mạng mà cứ nghĩ ma loan rượt , làm một phen hú vía hihiih
|
| |
| |
| cuongej |
Date: Chủ Nhật, 04 Mar 2012, 9:53 PM | Message # 5 |
 Lieutenant colonel
Group: Disciples
Messages: 121
Status: Tạm vắng
| THẦY  ^_^
Hồi nhỏ con cũng biết chơi bài này, nhưng chỉ chơi "bài chắn", rút gon của tổ tôm - dễ chơi hơn.
Chị KienCangHP ơi, hình như con bài chị nhắc tới là con bài "cửu vạn" là con bài đầu tiên - từ trái sang, hàng thứ 2 trong hình của THẦY post
Còn cây bài lục vạn là cây thứ 2 - từ phải sang, hàng thứ 2.
Mà hồi nhỏ chị cũng "lí lắc" nhỉ 
Message edited by cuongej - Chủ Nhật, 04 Mar 2012, 9:58 PM |
| |
| |
| atoanmt |
Date: Chủ Nhật, 04 Mar 2012, 10:29 PM | Message # 6 |
|
Generalissimo
Group: Administrators
Messages: 5081
Status: Tạm vắng
| 
Nhiều trò chơi dân gian chúng ta đã từng nghe đến. Mỗi khi Tết về, trẻ con ai ai cũng thích chơi Tam Cúc, còn các cụ già thì khề khà bên bàn Tổ Tôm.
Trò chơi tổ tôm là một nét văn hóa tiêu khiển không thể thiếu được trong xã hội làng mạc Việt Nam thời xưa, cũng giống như thú chơi cờ. Tổ Tôm có thể được du nhập từ Trung Quốc từ rất lâu rồi. Tên gọi của trò chơi được đọc chệch ra từ chữ “Tụ Tam” nghĩa là hội tụ của ba hàng Văn, Vạn, Sách (là ba “chất” của bài Tổ Tôm, tương tự như Cơ, Rô, Bích, Nhép trong bài Tây)
Chơi Tổ Tôm khá là khó, và cách biến hóa cũng nhiều nên thường được nam giới và người già chơi, thanh niên và phụ nữ thời xưa ít chơi. Cũng vì khó, nhưng thú vị, nên từ cách chơi Tổ Tôm đã sinh ra một cách chơi khác dễ hơn là “Chắn” dành cho thanh niên và phụ nữ.
Tổ Tôm không phổ biến và bình dân bằng trò chơi Tam Cúc, nhưng nó thể hiện trình độ và cái oai phong của bậc quân tử như câu ca dao:
Làm trai biết đánh Tổ Tôm
Uống chè mạn hảo xem nôm Thuý Kiều
Trong văn học Việt Nam, trò chơi Tổ Tôm cũng được nhắc đến rất nhiều.
Phạm Duy Tốn với truyện ngắn “Sống chết mặc bay” trong chúng ta chắc nhiều người còn nhớ đoạn:
"… Ngài quay vào hỏi thầy đề :
- Thầy bốc quân gì thế ?
- Dạ, bẩm con chưa bốc.
- Thì bốc đi chứ !
Thầy đề tay run cầm cập, thò vào đĩa nọc, rút một con bài, lật ngửa, xướng rằng :
- Chi chi !
Quan lớn vỗ tay xuống sập, kêu to :
- Ðây rồi !… Thế chứ lại !
Rồi ngài vội vàng xòe bài, miệng vừa cười vừa nói :
- Ù ! thông tôm, chi chi nẩy !… Ðiếu, mày ! …"
Tất nhiên trong khi đê vỡ, dân đen thì kêu khóc chạy loạn mà “quan phụ mẫu” vẫn còn mê say trong cơn Tổ Tôm thì coi dân như cỏ rác. Ở đây chỉ muốn nói lên cái thú vị của trò chơi.
Hay như Nguyễn Công Trứ. Lúc thiếu thời, Nguyễn Công Trứ đã từng được người đời liệt vào hàng các tay đổ bác có tiếng. Ông say mê bài bạc, trong khi thơ văn thì siêu quần bạt chúng. Trong cơn đen đỏ, ông thắng cũng nhiều mà thua chẳng ít. Một lần đi đánh tổ tôm bị thua rồi mang nợ. Chủ nợ là một ông già, đến đòi năm lần bảy lượt mà Nguyễn Công Trứ cũng vẫn không có tiền giả.
Sau ông lão đòi rát quá, Nguyễn Công Trứ đành phải đi lục lọi rương hòm xem có gì đáng giá để đem cầm đợ mà lấy tiền trang trải. Nhưng khốn thay, lục mãi mà vẫn chẳng khui ra được gì ngoài mấy quyển sách nát. Túng thế, Nguyễn Công Trứ mới đọc liều cho ông già một bài thơ để xin khất nợ. Thơ rằng:
Thân “bát văn” tôi đã xác vờ
Trong nhà còn biết “bán chi” giờ
Của trời cũng muốn “không thang” bắc
Lộc thánh còn mong “lục sách” chờ
Thiên tử “nhất văn” rồi chẳng thiếu
Nhân sinh “tam vạn” hãy còn thừa
Đã không “nhất sách” kêu chi nữa
“Ông lão” tha cho cũng được nhờ !
Nghe qua cả bài thấy thơ hay mà khéo quá, câu nào cũng có tên một quân bài tổ tôm, mà đồng thời lại nói lên được cái cảnh học trò kiết không tiền nên ông lão nghĩ thương tình và mến tài, bằng lòng cho Nguyễn Công Trứ khất nợ.
Nhà thơ “bình dân” Nguyễn Khuyến cũng đâu có thể bỏ qua trò chơi này trong văn thơ của ông:
"Cũng chẳng giầu mà cũng chẳng sang
Chẳng gầy chẳng béo chỉ làng nhàng
Cờ đương giở cuộc không còn nước
Bạc chửa thâu canh đã chạy làng
Mở miệng nói ra gàn bát sách
Mềm môi chén mãi tít cung thang
Nghĩ mình lại gớm cho mình nhỉ
Thế cũng bia xanh, cũng bảng vàng..."
(Nguồn: vietnamculture)
AToanMT
|
| |
| |
| Kiencanghp |
Date: Thứ Hai, 05 Mar 2012, 1:55 AM | Message # 7 |
|
Lieutenant
Group: Users
Messages: 60
Status: Tạm vắng
| Bởi Cuongje : "Chị KienCangHP ơi, hình như con bài chị nhắc tới là con bài "cửu vạn" là con bài đầu tiên - từ trái sang, hàng thứ 2 trong hình của THẦY post
Còn cây bài lục vạn là cây thứ 2 - từ phải sang, hàng thứ 2.
Mà hồi nhỏ chị cũng "lí lắc" nhỉ"
Cuongje, thì đã bảo, ngày đó KC mới gần 3 tuổi mà Cuongje, cho đến tận giờ này KC vẫn chưa biết chính xác mặt quân bài Lục Vạn đó đâu Bạn. Nhưng vì thấy bài Thầy viết làm KC nhớ lại thủa nhỏ, và thấy Thầy viết bài ở phần "ÔN CỐ TRI TÂN" nên KC hý hoáy viết kỉu nhắc lại chuyện cũ với người mới , cà kê dê ngỗng nói chuyện cho vui trang nhà đó mà.
Bạn nói KC "lí lắc" mà KC hok hiểu nghĩa lí lắc là gì, chắc lại phải nhờ Thầy giảng giải "lý lắc" là gì rồi. Có phải "lý lắc" là đứng bên giàn cây hoa Lý, lắc lắc cái đầu hok nhỉ ? 
Phải công nhận là những bài Thầy đăng lên hay thật là hay, ngoài tầm hiểu biết của KC, nên hok biết bình luận gì được, chỉ có thể lặng lẽ vào nhấn thanks thôi ! 
Message edited by Kiencanghp - Thứ Hai, 05 Mar 2012, 2:12 AM |
| |
| |
| cuongej |
Date: Thứ Hai, 05 Mar 2012, 10:20 AM | Message # 8 |
|
Lieutenant colonel
Group: Disciples
Messages: 121
Status: Tạm vắng
| Chị KienCangHp ơi, lí lắc là từ địa phương, người trong Nam - miền Tây hay dùng, cũng đồng nghĩa với từ lém lỉnh, láu lỉnh ngoài Bắc đọ Còn dịch theo trờng phái "hỏi xoáy - đáp xoay" thì dịch như chị là đúng rồi, hihihi
|
| |
| |
|
