Qua bài của Thầy, Dragon xin góp 1 bài về cái khôn cái dại của con người.. 
Khôn, chết
Dại, chết
Biết, sống
莊子
Người chúng ta thường nói : Khôn sống-Mống chết.
Mới nghe , không thể không nghi ngờ gì nữa được.
Nhưng nếu nghĩ cho sâu xa, xét cho rộng rãi, ta sẽ thấy, chưa ắt : khôn là sống mà dại là chết.
Khôn, mà khôn như Hàn Tín, Dương Tu...thì làm sao mà sống được..
Còn dại, mà dại như Phạm Lãi, Tử Phòng ...thì lám sao mà chết được..
Cho nên..bàn đến khôn dại..chưa biết lấy gì làm chuẩn đích. Trang Tử cùng đệ tử đi chơi trên núi.
Thấy 1 cây to, cành lá rườm rà... Một tên thợ rừng đứng bên nó, mà không đốn.
Hỏi tại sao ?
Thợ đáp :
- Không dùng nó đặng chổ nào hết !
Trang Tử nói :
- Cây này vì bất tài mà đặng sống lâu.
Ra khỏi núi, Trang Tử ghé vào nhà một người quen.
Chủ nhà mừng rỡ hối lũ trẻ làm thịt con chim mòng đãi khách.
Thắng nhỏ thưa :
- Một con biết gáy, một con không biết gáy, làm thịt con nào ?
Chủ nhà nói :
- Giết con không biết gáy !
Hôm sau, đệ tử hỏi Trang Tử :
- Hôm qua, cái cây trong núi vì bất tài mà sống.. còn con chim mòng, vì bất tài mà chết. Giá như Thầy phải xử trí như thế nào ??
Trang Tử cười nói :
- Tài và bất tài, cũng như nhau, đều là quấy cả, nên không thể tránh khỏi lụy thân. Chỉ có kẻ nào biết mới là sống mà thôi..
Biết lúc khôn lúc dại..có nghĩa là biết thời biết thế.
Chung qua, chỉ 1 chữ Thời.
Lão Tử nói :
- Thông minh duệ trí-Thủ chi dĩ ngu, dũng lực chấn thế-thủ chi dĩ khiếp.
Nào đâu có bảo mình phải là đứa ngu !
Sự thật là mình phải thật sự là bậc thông minh.. vì bởi chỉ có kẻ thật thông minh mới biết lúc nào nên làm như 1 kẻ ngu được mà thôi.
Lữ Khôn nói :
- Người quân tử thạnh đức, dung mạo như người ngu !
Nhưng biết được chữ Thời, nào có dễ gì..
Thái quá là dở , mà bất cập cũng không hay.
- Trí giả quá chi, ngu giả bất cập chi.
Cái biết như thế, cái điều có thể cảm đựơc mà không thể nói ra được.. có thể hiểu được mà không thể chỉ ra được đó - muốn đạt đuợc nó phải làm thế nào ??
Phật còn phải chỉ tay bảo với các đệ tử :
- Kia là mặt trăng, các con cứ theo ngón tay ta chỉ mà nhìn thấy..
Nhưng, nên nhớ rằng ngón tay ta không phải là trăng, cũng như những lời ta giảng về Đạo. Các con có thể theo lời ta giảng mà thấy Đạo, nhưng nên nhớ rằng, lời giảng của ta không phải là Đạo.
Thư bất tận ngôn..ngôn bất tận ý !
Vậy thì, ta phải dĩ trí dụng dã mới mong áp dụng đựơc đến cùng cái đạo xử thế trong đời thường.
