<>
Realtime Website Traffic
  
|
Vì Sao Tôi Dốt Môn Vạn Vật?
| |
| LongTracAn |
Date: Thứ Bảy, 16 Jul 2011, 11:11 PM | Message # 1 |
 Generalissimo
Group: admins
Messages: 3159
Status: Tạm vắng
| Vì Sao Tôi Dốt Môn Vạn Vật? - Nguyễn Dư
Hỡi các cậu bé con
Trong lúc tuổi còn non
Các cậu phải chăm học
Có học mới nên khôn.
Thiếu gì đứa khôn sặc tiết mà chả cần cắp sách đến trường. Thiếu gì người học suốt đời mà vẫn cứ dại.
Khôn hay dại hạ hồi phân giải. Trong khi chờ đợi, thiên hạ cứ nhắm mắt cho rằng tuổi học trò là đẹp. Có lẽ chỉ có tôi mới có mấy cái kỉ niệm chán mớ đời...
Nửa thế kỉ sau mà vẫn còn nhớ rõ cái giai thoại... Truyện thối như thế mà gọi là giai thoại à? Vâng, truyện chả ra gì nhưng... đáng đồng tiền bát gạo. Mang ra kể chơi.
Năm ấy tôi học đệ lục Trần Lục (niên khoá 1956-57).
Sắp hết giờ Vạn Vật, thầy... thầy gì nhỉ? Chịu, không nhớ tên thầy là gì. Thầy tìm một trò tình nguyện nhận vẽ mấy cái tế bào, hoa lá, sửa soạn cho bài Thực Vật tuần sau.
Không có đứa nào giơ tay nhận lĩnh cái công việc chán như cơm nếp nát này. Chính thầy cũng còn muốn đùn cho học trò cơ mà.
Bỗng có " thằng mất dạy " nào nói to:
- Thưa thầy có thằng Dư tình nguyện.
- Dư đâu, lên đây!
- Dạ, nó nói đùa. Con không biết vẽ.
- Nói láo. Lên đây.
- Thưa thầy, con còn nhiều bài chưa làm, chưa học.
Thầy lầm lì, không nài thêm. Tôi thở phào, thoát nạn. Cả lớp lại tiếp tục đùa giỡn.
Bỗng có tiếng quát:
- Dư, 2 giờ công xin (consigne).
Tôi giật nẩy mình, ngơ ngác không biết mình bị phạt vì tội gì?
- Tội ném giấy.
- Thưa thầy chúng nó ném con chứ không phải con ném chúng nó.
- Tha cho lần này! Liệu hồn đấy !
Một lát sau lại...
- Dư, 2 giờ công xin, lần này không tha.
- Thưa thầy con bị tội gì ạ?
- Tội...sờ đầu bạn.
Lần này hết cãi ! Đúng là tôi có đụng vào đầu thằng bạn ngồi bên cạnh. Vô ý đụng vào đầu bạn cũng là một cái tội ! Đụng vào chỗ khác thì tội đổ đâu cho hết? Thảo nào mấy đứa " xóm nhà lá " vẫn kháo nhau phải coi chừng thầy. Thầy như người bị động kinh, bất thình lình lên cơn... nghiêm thì phiền lắm. Tiếng đồn không sai.
Bằng một giọng nửa thương hại, nửa vỗ về, thầy nói:
- Nếu vẽ bài Vạn Vật thì tha cho.
Tôi không đủ khôn để đáp lại tấm lòng độ lượng của thầy. Lúc này tôi chỉ biết sợ. Sợ cuốn thông tín bạ bị mang " vết nhơ " của thầy. Sợ bị bố đằn ra đánh. Cơn sợ khuyên tôi phải biết " Tránh thầy chẳng xấu mặt nào ". Tôi ấm ức chấp nhận cái giá thầy đưa ra.
Chiều hôm đó tôi xin mẹ tiền đi mua tờ giấy vẽ khổ lớn. Mẹ vui vẻ. Tội nghiệp mẹ đang hiểu lầm thằng con. Tôi thương mẹ.
Tuần sau, tôi nộp bản vẽ cho thầy. Thầy tươi cười khen đẹp. Tôi hơi e ngại nụ cười của thầy. Không hiểu tại sao tôi đâm ra thù ghét thầy, ghét luôn cả môn Vạn Vật từ ngày đó. Mặt mũi thầy ra sao tôi cũng chẳng thèm nhớ.
Nhưng đời học trò cũng có những cái bất ngờ. Trong cái rủi lại có cái may. Có lẽ thằng bạn bị tôi sờ đầu thấy tôi bị phạt oan nên ân hận chăng? Một hôm nó thân mật chỉ dạy cho tôi phương pháp giải mấy bài hình học. Nhờ một câu giảng của bạn mà tôi hiểu được cách học, hiểu được cách làm bài. " Học thầy không tầy học bạn ", người xưa nói không sai. Hè năm ấy tôi tự học xong chương trình Toán Lí Hoá của năm sau.
Thế là, cuối năm đệ ngũ tôi thi nhảy bằng Trung học đệ nhất cấp. Sau phần thi viết, phải vào vấn đáp.
Chết... bỏ mẹ. Có cả môn Vạn Vật. Chưa bao giờ tôi nghĩ đến học môn này. Chần chừ mãi, cuối cùng cũng phải thu hết can đảm vào thi.
Tôi bốc thăm trúng "Bộ máy tuần hoàn, hô hấp ".
Tôi bắt đầu bằng "Thân thể người ta chia ra làm 3 phần: đầu, mình và chân tay...". Thầy cắt ngang:
- Khỏi cần dài dòng. Hãy cho biết vai trò của tim, của dưỡng khí...
Tôi bắt đầu rịn mồ hôi. Ầm ừ một lát, tôi đành thú thật:
- Thưa thầy em chưa ôn bài này.
- Cho chọn bài khác. Lật hết ra mà chọn.
Tôi lật hết mấy mảnh giấy và chọn "Bộ máy tiêu hoá". Người ta đói thì phải ăn. Đồ ăn vào mồm, xuống dạ dầy. Các chất bổ đi nuôi cơ thể. Cặn bã thành phân, tống ra ngoài... Bài học ngắn gọn quá. Tôi không biết phải nói gì thêm. Thầy nhắc:
- Hãy phân tích phản ứng khi nhai, khi đồ ăn vào dạ dầy.
Mồ hôi càng rịn ra. Tôi ấp úng ca bài " ông đi qua, bà đi lại ".
- Thưa thầy em chưa kịp học môn Vạn Vật.
- Tôi có cảm tưởng em khinh môn Vạn Vật lắm phải không?
Giọng thầy vẫn bình thản làm tôi càng lo sợ. Sao thầy lại bắt mạch tôi đúng như vậy? Chối cũng khó, nhận thì... chết tươi. Tôi tìm cách nói nước đôi:
- Thưa thầy không phải. Em dồn sức học mấy môn khác, chưa kịp học môn Vạn Vật....
- À, không kịp học. Tưởng là khinh... Thôi, cho em ra.
Ra khỏi phòng thi tôi bàng hoàng, sực tỉnh. Nguy rồi. Bị thầy cho ăn trứng gà thì... chết nhăn răng. Vái trời, cầu mong thầy đừng... ác như vậy. Thầy cứ phết nửa điểm hay một phần tư điểm cũng được. Khỏi bị loại là... sướng rồi. Suốt ngày hôm ấy, tôi bị con số 0 ám ảnh. Mãi đến đêm mới hơi yên tâm. Nếu cho 0 thì thầy phải la mắng mình chứ. Đằng này thầy vẫn ôn tồn cơ mà. Chẳng lẽ "cha này" lại thâm hiểm như vậy sao?
Tôi hồi hộp chờ ngày công bố kết quả.
Rõ ràng tên mình kia kìa. Đậu bình thứ đàng hoàng. Tôi hoàn hồn, thầm cám ơn thầy hỏi vấn đáp môn Vạn Vật. Không biết hôm ấy trong đầu thầy nghĩ gì. Chỉ biết chắc chắn một điều là thầy không nỡ "giết" tôi. Mặt thầy tôi không nhớ. Tên thầy tôi không biết.
Năm sau sang học đệ tam, rồi đệ nhị Hồ Ngọc Cẩn (Gia Định), rồi đệ nhất Chu Văn An. Chuyện học chả có gì đáng nhớ. Lên đại học thì chỉ nhớ những cái lăng nhăng ngoài bến xe buýt, trong rạp xi nê. Nhớ mấy " mẹ ngoài đường ".
"Mẹ trong nhà" lo ngại bàn với bố, tìm lời vừa khuyên vừa " đuổi " thằng con sang Pháp.
Tôi hí hửng sang Pháp. Sắp có dịp thực hành mấy câu được thầy Huỳnh dạy Pháp văn sửa soạn cho đứa nào muốn du học: Sáng nay anh đã đánh răng chưa? Hôm qua các anh ăn gì? Chủ nhật này anh có đi dạo phố không?
Sang Pháp mới... choáng váng.
Thì ra mình chỉ là thằng " vừa câm vừa điếc ", cộng thêm cái nghèo. Đời sống sinh viên không êm ả, thơ mộng như thơ Nguyên Sa, Cung Trầm Tưởng...
Thỉnh thoảng báo chí, truyền hình lại nói đến OGM, HIV, H5N1. Tôi tò mò theo dõi tin tức. Không phải để mở rộng kiến thức về Vạn Vật, mà chỉ là để... phòng thân.
 Đại Bi Chú
|
| |
| |
| atoanmt |
Date: Thứ Ba, 19 Jul 2011, 9:30 AM | Message # 2 |
 Generalissimo
Group: Administrators
Messages: 5081
Status: Tạm vắng
|     
AToanMT
|
| |
| |
| LongTracAn |
Date: Thứ Ba, 19 Jul 2011, 2:05 PM | Message # 3 |
|
Generalissimo
Group: admins
Messages: 3159
Status: Tạm vắng
| Một Lần Đón Tết - Nguyễn Dư
Ngày xửa ngày xưa, tại tỉnh Rennes bên Pháp...
Năm ấy, Ân, Bằng và tôi thuê nhà ở chung cho đỡ tốn tiền. Ba đứa học ba trường khác nhau. Công việc trong tuần cứ đều đều sáng vác cặp đi, tối vác về. Cơm trưa, cơm chiều có Resto-U (quán ăn sinh viên) phục dịch. Chúng tôi chỉ gặp nhau một lúc buổi sáng, buổi tối và cuối tuần.
Mùa đông năm 1967, thiên hạ xuýt xoa... sao mà rét thế. Nhiệt độ trong ngày cứ quanh quẩn ở khoảng mấy độ âm. Tuyết phủ trắng thành phố. Sáng dậy, nhìn qua cửa sổ, không muốn ra khỏi nhà...
Cữ này, ngoài Bắc đang có mưa phùn, trong Nam thì vẫn nắng hằng ngày.
Ba đứa chúng tôi đang ăn sáng, cười đùa, bỗng Bằng ra hiệu im lặng:
- Hôm nay hai toa về sớm cúng Giao Thừa, đón Tết nghe.
Tôi ngạc nhiên:
- Ủa, hôm nay Tết à? Moa chưa được thư nhà nên chả biết gì cả.
Ân cười rộ, trả lời Bằng:
- Toa giỡn hoài. Nhà có gì đâu mà định cúng với lễ?
Ân nói đúng. Nhà chả có gì. Chúng tôi chỉ có hai gói bánh mì khô và lọ mứt để ăn sáng. Mấy quả trứng, ít nui (nouille) ít pát (pâte), để buổi tối đứa nào đói thì ăn thêm. Vậy mà Bằng định làm cỗ? Đào đâu ra đồ ăn?
Tôi đùa thêm:
- Toa định làm cỗ bằng bánh mì, dăm bông (jambon) à?
Nước Pháp vào khoảng những năm 1960-1970, còn ít người Á Đông. Ở Rennes thì chỉ lưa thưa hai, ba chục sinh viên Việt, Miên, Lào. Đồ ăn Việt Nam hoàn toàn không có gì. Của đáng tội, đứa nào nhớ cơm thì cũng có gạo Taureau ailé của Pháp, hay Uncle Ben s của Mĩ. Ăn với thịt bò hộp, cá hộp, hay trứng tráng cũng xong, cũng dịu được cơn thèm.
Bài ca quen thuộc của chúng tôi mỗi khi gặp nhau là nhớ, là thèm cơm Việt Nam. Cơm Tây... chán quá. Chán nhưng vẫn đều đều ngày hai bữa vì chẳng lẽ lại... nhịn đói !
Kể cũng lạ.
Hồi còn ở Việt Nam thì chê cơm của mẹ, chỉ mơ ước được ăn cơm tây, tráng miệng bằng táo tây, cam tây. Sang tây thì lại chê cơm tây, thèm cơm của mẹ. Ở Việt Nam thì sính đồ Pháp, sang Pháp thì lại kháo nhau phải made in USA mới đẹp, mới chiến... Nhiều đứa cứ lùng bùng không thoát ra khỏi vòng Đứng núi này, trông núi nọ.
Thỉnh thoảng chúng tôi thèm phở. Phải kiên nhẫn chờ đến chủ nhật, kéo thêm bạn bè. Đàn đúm, đấu láo đông mới vui. Ăn uống đông... mới rẻ. Có rẻ... mới đông.
Phở của chúng tôi là tảng thịt bò bắp có gân, có mỡ. Thằng Quế phịa là nhà có chó, ông hàng thịt cưa cho cục xương đầy tuỷ, tặng thêm một ít bạc nhạc. Hoan hô chó. Chó là bạn tốt của sinh viên Việt Nam.
Thịt, xương cho vào nồi đun sôi, vớt bọt. Bỏ gia vị. Ba, bốn nụ đinh hương, muscat, một củ hành tây nướng, mấy cục đường, bốn năm cục Viandox. Hầm bếp Camping gaz độ một giờ là xong.
- Nghe nói tiệm Thanh Bình trên Paris có cánh hồi đấy, có đứa nào lên chơi thì nhớ mua giùm.
- Này, tụi thằng Đạt bảo là Maggi nhẹ mùi, khá hơn Viandox.
- Các cô chê bánh phở làm bằng spaghetti sợi tròn không đúng điệu, nui Lustucru ngon hơn.
Phở của chúng tôi có thêm đĩa hành tây trộn dấm. Có tiêu, có chanh, có ớt Cayenne cay xé lưỡi. Phở Maubert hay phở Cha Giản trên Paris cũng chỉ được như thế này là cùng.
- Giờ ăn đến rồi, giờ ăn đến rồi...Mời anh xơi, mời em xơi...
Căn phòng ồn ào như vỡ chợ. Đứa thì đòi mỡ gầu, đứa muốn thêm tí gân. Đừng cho moa nước béo. Chần cho tớ ít hành. Cuối bữa là màn khề khà xíu quách với bia.
Ngon ơi là ngon...Mỗi đứa chỉ tốn xấp xỉ một ticket Resto-U (năm 1967, vé ăn giá 1,10 franc, gần bằng 0,20 euro).
Ân đề nghị Bằng nấu phở cúng Giao Thừa. Bằng bác liền:
- Không được ! Ngày Tết ai lại cúng phở. Các cụ mắng cho bây giờ. Moa làm cỗ. Chỉ yêu cầu hai toa về đúng giờ cho vui.
Ân nửa đùa nửa thật:
- Moa rủ Jacqueline được không?
Câu hỏi của Ân làm tôi chợt nhớ nàng tiên tóc vàng Monique năm MPC. Có lần ngủ mê chập chờn, thấy mình được ôm eo, tán tỉnh nàng... trong vườn Tao Đàn. Sướng như điên. Điều bất ngờ và thú vị nhất là không những Monique chịu chơi mà còn biết nhõng nhẽo... bằng tiếng Việt. Tỉnh dậy, tôi mới thấy trình độ tiếng Pháp của mình chưa đủ để phục vụ tình hữu nghị quốc tế.
Hậm hực mãi... Hôm nay tôi mới được dịp thổ lộ:
- Ăn Tết mà cứ phải chia động từ tiếng Pháp thì...mất hứng.
- Moa đồng ý với thằng Dư. Toa rủ được cô Mít nào thì cứ rủ, đừng rủ đầm.
- Các cô nhà mình khó lắm toa ơi. Đâu có cô nào chịu bỏ học để đi ăn.
- Ê ! Chiều nay moa không có gì, đâu phải trốn học. Moa nói thật đấy, bọn toa nhớ về trước 5 giờ nghe.
Buổi chiều hôm ấy, tôi làm qua loa cho xong bài thực tập Hoá Học, rồi giả vờ đau bụng, xin phép về sớm.
Tôi về đến nhà lúc gần 5 giờ. Ân đã về trước tôi.
- Thơm quá! Kiếm đâu ra nhang vậy?
- Nhang Ấn Độ đấy. Moa nhờ thằng Eric xin bọn Krishna từ tuần trước.
- Có phải bọn đầu trọc, áo vàng, khua chuông gõ mõ, múa hát ngoài đường không?
- Chính hắn. Sắp 5 giờ rồi ! Thôi, bọn mình sửa soạn lễ là vừa.
Mâm cỗ bày gọn trên chiếc bàn ăn sáng. Giữa mâm là con gà. Bằng uốn gà khéo quá. Cánh khép, chân quỳ, cổ cong như chữ S, mỏ ngậm bông hoa màu đỏ. Bên trái là bát canh cải hoa, điểm vài lát cà rốt màu cam tỉa răng cưa, lấm tấm mấy hạt đậu màu xanh. Bên phải là đĩa xào cũng nhiều màu sặc sỡ. Đằng trước bày bát cơm, ba nén nhang cắm trong một chén gạo, một li nước và một đĩa cam.
Căn phòng bỗng im lặng, trang nghiêm khác thường. Hương thơm của mâm cỗ quyện vào khói nhang làm cay cay mắt. Chúng tôi lần lượt đến trước bàn thờ khấn vái.
Tôi không nghe được những lời khấn của Bằng, của Ân, nhưng tôi đoán là cả ba đứa cùng nghĩ đến gia đình. Chúng tôi cùng cầu cho mọi người bên Việt Nam sang năm mới được khoẻ mạnh, bình an...
Chắc chắn là giây phút này bố mẹ chúng tôi bên Thị Nghè, Phú Nhuận hay Sài Gòn, cũng đang cúng Giao Thừa, đang thì thầm khấn ông bà, ông vải phù hộ cho ba thằng con xa nhà.
Lễ xong, chúng tôi chúc Tết lẫn nhau.
Bằng chúc Ân:
- Chúc toa năm mới lọt vào mắt xanh cô nào.
- Toa đừng chúc bậy ! Bên Pháp chỉ có đầm mắt xanh chứ không có cô Mít nào mắt xanh đâu nhé. Coi chừng đấy !
- Thế thì chúc toa lọt vào mắt đen cô Mít tố nữ nào vậy.
Tôi phụ hoạ thêm:
- Nhưng đừng... lọt thỏm, chết đuối nghe.
Ân chúc tôi:
- Chúc toa lấy được certif (chứng chỉ).
Đến lượt tôi chúc Bằng:
- Chúc toa lên lớp... Này, cho moa hỏi nhỏ, con gà ngậm hoa gì vậy?
- Moa cũng chẳng biết là hoa gì. Đi qua vườn Thabor, mắt trước mắt sau, ngắt trộm được một bông. Đáng lẽ phải có nhiều hoa, nhưng sợ bị bắt thì... dông cả năm, moa không dám. Bàn thờ còn thiếu rượu, phải thay bằng nước lã. Nói lén các cụ, lát nữa mình có bia để nhậu.
- Toa kiếm đâu ra đủ thứ ngon lành vậy?
- Toàn là tây đấy chứ. Cải tây, hành tây, tỏi tây, cần tây... Đồ ăn thuộc loại sang bên Việt Nam đấy. Tiệm Chez Mohammed có đủ cả.
Nhang sắp tàn. Mình lễ tạ là xong. Moa đi chặt gà, toa trộn chút muối tiêu, pha tí dấm...Ân ơi, mang xoong cơm ra đi. Đói bụng rồi. Canh, xào ăn hết, vào bếp lấy thêm...
Chúng tôi được một bữa... ăn thả cửa. Ba thằng vịt đực ca hát... như đấm vào tai. Lôi mấy cô đầm ra pha trò nhảm nhí. Vui như Tết !
Gần 12 giờ đêm mới đi ngủ.
Hè năm ấy, chúng tôi trả nhà.
Từ đấy không còn dịp cùng nhau đón Tết đúng Giao Thừa bên nhà.
Chỉ một lần mà nhớ mãi không quên.
Đại Bi Chú
|
| |
| |
| atoanmt |
Date: Thứ Tư, 20 Jul 2011, 9:33 AM | Message # 4 |
|
Generalissimo
Group: Administrators
Messages: 5081
Status: Tạm vắng
|
AToanMT
|
| |
| |
| LongTracAn |
Date: Thứ Năm, 21 Jul 2011, 3:16 PM | Message # 5 |
|
Generalissimo
Group: admins
Messages: 3159
Status: Tạm vắng
| Tôi đi học... bên Pháp
Vài dòng khai mào :
Hồi còn ở SàiGòn tôi được đọc Đi Tây của Nhất Linh, được đọc mấy bài thơ nói về Paris của Nguyên Sa, Cung Trầm Tưởng. Thế là đâm ra mơ mộng. Cho tới ngày chính mình được đi Tây (năm 1964) mới ngã ngửa người. Tỉnh mộng.
Gần đây tôi tò mò xem Những khuôn mặt Việt kiều trên mạng.
Làng ta sao lắm người tài.
Đặc biệt có một cô mới sang học bên Canada vài năm, bắt đầu quên tiếng Việt. Mọi sinh hoạt hàng ngày, cô đều suy nghĩ bằng tiếng Pháp. Con bé sao mà xuất sắc thế ! Ông bạn lắc đầu : Nó lại...Đi Canada về nhà nói phét.
Đi Tây du học của bọn mình có gì để " khoe " không ? Có chứ !
N.D.
Ừ nhỉ... Mới ngày nào... Tấp tểnh người đi tớ cũng đi.
Đi đâu mà vui như đi siêu thị, đi du lịch vậy ? Dạ, đi... du học ạ.
Đời ta tươi vui như hoa hồng thắm. Phen này sẽ được sờ cái tháp Ép Phen, được thấy cái nhà thờ có thằng gù, được ngắm BB... Đời sẽ tình tứ như thơ, như nhạc của đám đàn anh. Này, sao bảo là đi học cơ mà? Chuyện học hành còn dài, có gì mà vội thế.
Mơ mộng một tí đã chết ai đâu. Con vịt con trong chuồng trăn sở thú Sài Gòn cứ nhởn nhơ cho đến lúc...
Cô chiêu đãi Air France nhí nhảnh phát cho tờ giấy khai nhập cảnh. Tôi giật mình. Trống ngực bắt đầu đập thình thình. Vừa đọc vừa đoán. Tìm mãi vẫn không ra chữ để " điền vào chỗ trống cho hợp nghĩa ".
Độ một giờ sau, tôi " bị " đặt chân lên đất Pháp.
Nhìn mấy ông lính đoan ngồi đằng sau tấm kính mà phát khiếp, sợ hơn vào thi vấn đáp. Nghe mấy ông xì xồ thì cứ như là xem phim không có phụ đề Việt ngữ. Hỡi các thầy dạy Pháp văn có khôn thiêng thì mau mau cạy họng thằng học trò cũ, tọng cho nó vài chữ làm bùa hộ mạng.
Trời, Phật, Thánh, Thần, Chúa ơi cứu con với.
Văn phạm là cái quái gì ? Động từ chia " mốt " này " tăng " nọ làm gì cho thêm rắc rối ? Những người vừa câm vừa điếc đâu có cần mấy món xa xỉ này.
Xin cụ Molière, xin Viện Hàn Lâm, tha thứ cho kẻ ngoại đạo.
Nước đến chân bắt buộc phải nhảy. Tôi nói, tôi diễn tả. Người nghe không hiểu mặc kệ họ... Chưa bao giờ tôi... bạo như vậy.
Ở Việt Nam, quen mồm chê người xưa Nôm na là cha mách qué. Hôm nay mới thấm thía Tây bồi là mẹ nhập cư.
Tôi được ông anh đón về nhà ở ngoại ô Paris.
Tôi dụi mắt cố ngắm nhìn nhà cửa thấp thoáng. Có thể viết thư kể chuyện Kinh Đô Ánh Sáng, loè bạn bè bên Việt Nam được rồi đấy. Chuyện... són đái trong quần chưa nên kể vội.
Sống với ông anh được hai ngày. Qua ngày thứ ba tôi lên xe lửa đi Rennes.
Đến cư xá sinh viên mà hỏi thăm mọi chuyện. Tôi gặp được mấy " ma cũ " Việt Nam tại đây. Trời đất quỷ thần ơi ! Chết đuối vớ được phao. Số mình chưa phải là số ăn mày. Mừng ơi là mừng.
Tôi nhờ một bạn dẫn đi ghi tên học.
Cô thư kí Trường Đại Học Khoa Học ngạc nhiên thấy giờ này mà vẫn còn người ghi tên. Anh bạn cười xoà. Nha Du Học Sài Gòn công việc nhiều lắm, lúc nào cũng tấp nập... Đi đâu mà vội mà vàng... Thủng thỉnh như chúng ông đây...
Anh bạn bảo tôi trình giấy giới thiệu của Institut Franco-Vietnamien. Cô thư kí hỏi giấy chứng chỉ Tú Tài. Tôi trình giấy. Cô lắc đầu không nhận vì không biết là giấy gì. Anh bạn hỏi tôi có bản dịch ra tiếng Pháp không ? Tôi đưa bản dịch có đóng dấu thị thực màu đỏ của toà án. Cô thư kí lại lắc đầu. Luật lệ bắt phải nộp bản chính. Anh bạn giải thích ở Việt Nam có tú tài Pháp, tú tài Việt. Có giấy bằng chữ Pháp, có giấy bằng chữ Việt. Giấy của tôi bằng chữ Việt nên phải dịch ra chữ Pháp. Nhưng bản dịch không phải là bản chính. Anh bạn nhanh trí, đề nghị cô giữ cả bản chính và bản dịch cho chắc ăn. Rốt cuộc, cô thư kí bằng lòng.
Chao ôi, cô cười tươi quá là tươi. Tôi thở phào. Một lát sau được cầm cái thẻ sinh viên MPC (ban Toán Lí Hoá).
Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và đầy gió lạnh...
Hôm nay tôi đi học... bên Pháp.
Tôi đi học muộn gần một tháng. Tất cả các sinh viên đã được chia nhóm, kết đôi để thực tập trong phòng thí nghiệm. Tôi đơn thương độc mã, làm gì cũng trơ trọi một mình.
Lần ấy thực tập Quang Học.
Lăng kính, thấu kính, quang phổ kế...Cả đống máy móc, dụng cụ để đo khúc xạ ánh sáng.
Loay hoay gần nửa giờ mà vẫn không lắp, không điều chỉnh được cái máy đo. Tôi giơ tay hỏi cô trợ giáo. Cô vui vẻ, tươi cười. Xinh ghê. Người xinh cái bóng cũng xinh. Cô chỉ dẫn, giúp tôi. Phần còn lại nhẹ nhàng, cứ làm theo thứ tự các câu hỏi. Đo, tính, ghi chép kết quả là xong.
Định ra về, nhưng nhìn đồng hồ thấy còn sớm quá. Ở lại làm thêm một lần nữa. Hết giờ đi ăn là vừa. Chả mấy khi được thoải mái như hôm nay.
Tôi xoay vặn, tháo máy. Xoá bỏ hết. Làm lại từ đầu.
Nhưng không may cho tôi. Lại không tìm được vị trí để đo.
Cực chẳng đã tôi phải giơ tay cầu cứu cô trợ giáo. Cũng như lần trước, cô vui vẻ, vừa giảng vừa vặn mấy cái nút máy.
Bỗng cô ngừng lại, chỉ tờ giấy ghi kết quả, hỏi tôi :
- Anh chép kết quả này của ai ?
Tôi chỉ vào ngực mình, trả lời gọn lỏn... của tôi.
Cô phì cười :
- Anh chưa điều chỉnh được máy thì làm sao có kết quả được ?
Tôi lặp lại là của tôi. Cô nghiêm giọng :
- Anh chép của ai ?
Tôi bắt đầu lúng túng, cố nói cho cô hiểu là lúc nãy tôi đo, tôi ghi chép. Nhưng chỉ có tôi mới hiểu tôi muốn nói gì.
Cô tiếp tục một tràng dài:
- Đừng nói dối vô ích. Rõ ràng là anh đang nhờ tôi giúp, thế mà anh lại nói là kết quả này là của anh. Vô lí.
Cái lí của tôi vô lí thật. Tôi không biết nói gì hơn là... của tôi. Rồi đứng im chịu trận.
Đúng mười mươi rồi! Im lặng là... nhận tội. Có tội nhưng còn bướng, không chịu nhận tội. Cô bực mình, nhìn thẳng vào mặt tôi :
- Chuyện không có gì là quan trọng nhưng nếu anh không nhận lỗi thì tôi sẽ không giúp anh và tôi còn phạt anh.
Tôi hoảng sợ nghe cô tuyên án. Gớm, sao mà ác thế. Không quan trọng mà còn phạt. Quan trọng thì sẽ đi đến đâu ?
Cô hỏi vặn tôi thêm một lần nữa. Tôi cố giải thích là... của tôi. Nhưng tiếng Pháp của tôi còn lộn xộn quá. Mặt cô cứ lạnh như tiền.
Cuối cùng cô lắc đầu định bỏ đi, không giúp tôi nữa.
Thằng Jacques thấy vậy vội can thiệp :
- Quanh đây chỉ có thằng Nguyễn với tụi tôi, nhưng chúng tôi làm đề tài khác. Cô quên là chính cô có giúp nó hồi đầu buổi. Tôi thấy nó có đo, có ghi chép... Không hiểu tại sao nó lại phải hỏi cô một lần nữa ?
Cô trợ giáo à một tiếng :
- Tôi hiểu rồi. Có vậy thôi mà nó nói gì...tôi không hiểu.
Đến lượt cô im lặng, có vẻ ngượng ngùng. Cô điều chỉnh máy rất nhanh, rồi bỏ đi. Này, có gì mà chuồn như bị ma đuổi vậy?
Tôi cám ơn thằng Jacques. Vừa mừng vừa tủi.
Cô ơi cô đẹp chín nghìn ! Mà sao cô lại...đùa nhau thế này!
Cũng may là cô chưa phạt tôi.
Cả tháng sau tôi còn sợ vu vơ. Sợ mình không đủ khả năng để chứng tỏ mình vô tội.
" Trận đòn " của cô trợ giáo cứ lơ lửng trên đầu.
Tôi còn một kỉ niệm khác, cũng thuộc loại đáng đồng tiền bát gạo,
Đó là cái buổi thực tập Hoá Học.
Tai ương lại giáng xuống đầu thằng vừa câm vừa điếc.
Tôi đang chăm chú nhỏ từng giọt hoá chất vào ống nghiệm, thì được ông trợ giáo đến hỏi thăm. Ông tốt bụng, thương tôi lủi thủi một mình chăng ? Tôi " merci " ông bằng nụ cười và cái gật đầu.
Tưởng chào hỏi như vậy là xong, không dè ông hỏi thêm tôi làm tới đâu rồi ?
Khó ăn khó nói quá. Tôi lính quýnh, vừa nói vừa diễn tả là tôi đang dùng mấy giọt " các-bô-nát đờ na-tri ".
Ông trợ giáo ngạc nhiên, nghiêm giọng bảo tôi lặp lại. Tôi nhận ra mình vừa nói theo kiểu học được bên Việt Nam. Hèn gì ông không hiểu. Tôi ấp úng chữa lại cho đúng là tôi dùng " các-bô-nát đờ na-tri-om " (carbonate de natrium). Không ngờ ông lại ra lệnh bắt tôi lập tức tắt lửa.
- Coi chừng tai nạn, nổ sập phòng thí nghiệm bây giờ !
Tôi hốt hoảng tắt lửa. Trời đất ! Cha mẹ ơi ! Tí nữa thì tàn đời con rồi. Tôi bắt đầu run sợ, không hiểu chuyện gì.
Ông trợ giáo lo ngại ra mặt :
- Nguyễn, anh có biết công thức của hoá chất anh dùng không ?
Tôi gật đầu. Ông móc túi lấy ra cuốn sổ nhỏ bảo tôi viết công thức. Tôi viết. Ông trợn mắt dằn giọng :
- Nguyễn, nghe đây! Đây là công thức của " các-bô-nát đờ sô-đi-om " (carbonate de sodium) chứ không phải...cái hoá chất anh nói lúc nãy.
Tay tôi, mặt tôi, lưng tôi, lấm tấm rịn mồ hôi. Hai chân như bị kiến đốt. Tôi đứng im, không dám nhìn thẳng. Ông trợ giáo nói một tràng dài. Tôi chỉ hiểu đại khái ông mắng tôi.
Làm thí nghiệm hoá học phải hết sức thận trọng. Dạ !
Không biết thì phải hỏi chứ không được tuỳ tiện làm bậy. Dạ !
Lỡ làm bậy thì phải có can đảm nhận lỗi. Dạ !
Bị bắt quả tang gian lận lại còn chối như trẻ con. Không! Không! Không! Tôi không gian lận!
Phản đối xong, tôi " pardon " xin lỗi ông. Không biết " pardon " lúc này có đúng phép lịch sự hay không nhưng tôi cứ nói bừa để ông bớt giận.
Rồi tôi cố gắng diễn tả cho ông hiểu rằng tôi không gian lận, không chối. Nhưng ngôn ngữ bất đồng, vốn liếng tiếng Pháp của tôi mang ra dùng hết rồi. Ông tỏ vẻ không muốn nghe tôi nói.
Có lẽ để khỏi phải đôi co dài dòng, ông ngoắc tay gọi người giúp việc phòng thí nghiệm lại hỏi. Người này cười, nói rằng ông ta không có chất gì khác để cho tôi. Ông trợ giáo càng có lí để mắng tôi.
- Thấy chưa? Người ta cho anh đúng hoá chất, anh lại đi dùng chất khác, đến lúc bị bắt quả tang đang gian lận lại còn chối. Xấu lắm. Tôi rất ghét cái tính xấu đó.
Tôi câm họng, ấm ức, muốn khóc.
Không được khóc ! Cấm mày không được khóc ! Cùng lắm thì bị phạt... Việc gì mà phải khóc.
Không biết lúc ấy mặt mày tôi trông thảm hại đến mức nào mà thằng Hervé phải động lòng. Nó nói với sang :
- Này, ông đừng to tiếng. Ông không có quyền mạt sát nó quá đáng như vậy. Tôi sẵn sàng làm chứng là bạn tôi dùng hoá chất của ông này cho. Từ đầu buổi tới giờ nó không rời khỏi chỗ này.
Thằng Hervé nói gần như mắng ông trợ giáo.
- Bạn anh làm bậy còn chối. Nó lải nhải... tôi chả hiểu gì cả.
- Ông thừa biết nó không nói được tiếng Pháp. Ông có nói được tiếng Tàu không ?
Ông trợ giáo nghe người đồng hương đốp chát, có vẻ nguôi giận. Trước khi bỏ đi ông còn điểm mặt tôi :
- Tôi sẽ tra tìm cho ra cái hoá chất của anh.
Ông rút lui vào văn phòng. Một lát sau ông trở lại. Quái lạ ! Lần này ông hạ giọng gần như nói thầm với tôi:
- Bảng danh từ khoa học quốc tế có tên Na-tri-om. Tiếng Pháp gọi là sô-đi-om. Tại sao anh không chịu dùng tiếng Pháp ?
Tôi chửi thầm trong bụng : Tiên sư nhà ông. May cho ông là tôi chưa biết chửi bằng tiếng Pháp. Ông trách người chết đói tại sao không chịu ăn cho no ? Ông gọi Na là sodium, quốc tế gọi nó là Natrium, tại sao ông lại chửi mắng tôi nhặng xị như vậy ? Tiên sư nhà ông. Chỉ muốn quai cho ông một cú.
Trách tôi xong, ông lẳng lặng bỏ đi. Thằng Hervé gọi với, nhắc ông xin lỗi tôi. Nhưng ông không kịp nghe.
Ngay tối hôm đó tôi quyết định phải dồn sức học tiếng Pháp. Ước gì một ngày kia mình nói được tiếng Pháp ! Ôi, cái giấc mơ to lớn quá, không biết đến bao giờ mới với tới được !
Nguyễn Dư
(Lyon, 6/2006)
Đại Bi Chú
|
| |
| |
| atoanmt |
Date: Thứ Ba, 02 Aug 2011, 2:10 PM | Message # 6 |
|
Generalissimo
Group: Administrators
Messages: 5081
Status: Tạm vắng
|
AToanMT
|
| |
| |
|
